header image
 

Economie

Voor Caribische begrippen is Jamaica een economische grootmacht. Het tropische eiland heeft een sterke economie. Het wordt economisch alleen maar voorbij gestreefd door Cuba en Puerto Rico. Helaas zitten er wel een paar addertjes onder het gras. Het eiland gaat namelijk gebukt onder een grote schuldenlast en heeft bovendien maar een kleine binnenlandse markt. Jamaica beleefde zijn grootste economische groeispurt in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Met name de bauxiet- en aluminiumindustrie legde het eiland toen geen windeieren, resulterend in een jaarlijkse bnp van 10 procent.

De handel in bananen is belangrijk voor de economie van Jamaica.

Het leeuwendeel van de bananen dat op Jamaica geteeld wordt, is bedoeld voor de binnenlandse markt.

De belangrijkste economische pijler op Jamaica is het toerisme. Het leeuwendeel van de Jamaicaanse bevolking is afhankelijk van het toerisme (direct of indirect). Verder leeft ongeveer eenvijfde van de Jamaicaanse bevolking van de industrie en iets minder dan eenvijfde van de Jamaicanen is werkzaam in de landbouw. Ook de mijnbouw draagt een steentje bij aan de inkomsten en werkgelegenheid op het eiland.

Toerisme

Ieder jaar wordt Jamaica bezocht door meer dan drie miljoen toeristen. De meeste toeristen die naar Jamaica komen, komen uit de Verenigde Staten. Ook uit andere Engelssprekende landen (Groot-Brittannië, Canada, et cetera) komen veel mensen naar Jamaica toe. Daarnaast hebben tegenwoordig Chinezen, Oost-Europeanen, Japanners en Duitsers het zonovergoten eiland ontdekt. Procentueel is het aantal Nederlanders dat jaarlijks naar het eiland toogt, (nog) erg laag. Van alle Caribische eilanden ontvangen de Bahama’s de meeste toeristen, gevolgd door Cuba en Puerto Rico. Jamaica komt in deze lijst op de vierde plaats. Jamaica is op twee manieren te bereiken: met het vliegtuig of met een cruiseschip. Met name de cruisetoeristen blijven maar 1 of 2 dagen.

Veel mensen die een bezoek aan Jamaica brengen, komen voor het fantastische klimaat en de betoverende stranden. Maar Jamaica heeft nog veel meer te bieden. Het land heeft een rijke geschiedenis die diens sporen heeft achtergelaten over het hele eiland. Daarnaast heeft Jamaica een overweldigende natuur. Naast het strandtoerisme probeert men het eco-toerisme te stimuleren. De Jamaicaanse overheid is constant bezig om de toeristeninfrastructuur te verbeteren. Zo wordt het wegennet geoptimaliseerd en de internationale vliegvelden worden gemoderniseerd. Door het toerisme komt er veel geld naar Jamaica toe en zijn er veel arbeidsplaatsen op het eiland. Meer dan de helft van het nationale inkomen van Jamaica is afkomstig van het toerisme. Het toerisme is dus heel belangrijk voor de economie.

Mijnbouw

Bauxiet

Op Jamaica wordt veel bauxiet gedolven. Er zijn mondiaal maar twee landen waar nog meer bauxiet uit de grond wordt gehaald. Bauxiet is de belangrijkste grondstof voor het maken van aluminium. Op het eiland wordt bauxiet het ‘rode goud’ genoemd. Dat is niet voor niets. De bodem waar het bauxiet wordt gewonnen, heeft namelijk een rode kleur. Op de meeste plekken op het eiland liggen de bauxiethoudende mineralen aan het oppervlakte van de aarde en zijn derhalve gemakkelijk te delven. Dit wordt dagbouw genoemd. Dat geldt onder andere voor de districten Saint Ann, Manchester en Clarendon.

De bauxietlagen hebben een dikte die schommelt tussen de 10 en 30 meter en zijn te vinden in de binnenlanden van het eiland in het kalksteenplateau. Het ruwe bauxiet wordt gedolven en middels gigantische vrachtwagens naar wasserijen en drogerijen gebracht. In deze industriële installaties wordt het gehalte aan water van het ruwe bauxiet gereduceerd. Vanaf dat moment wordt het ‘rode goedje’ dan ‘gezuiverd bauxiet’ genoemd. Dit gezuiverde bauxiet wordt voor een deel direct geëxporteerd en voor een ander deel verder verwerkt tot aluinaarde. Het gehele productieproces van bauxiet tot aluminium kan zich niet op het eiland voltrekken omdat er geen goedkope energie op Jamaica aanwezig is. Het productieproces kost namelijk enorm veel energie.

Het bauxiet is ooit bij toeval op het eiland ontdekt. Dat gebeurde in het district Saint Ann, vlak in de buurt van Ocho Rios, door Alfred Da’Costa. Da’Costa was een planter die niet tevreden was over groei van zijn gewassen op zijn plantage en deed derhalve zelf bodemonderzoek en stuitte toen op het bauxiet. De winning en verwerking van bauxiet werd na de Tweede Wereldoorlog enorm belangrijk op Jamaica. Paradoxaal genoeg werkt slechts 1 procent van Jamaicaanse beroepsbevolking in de bauxietindustrie, terwijl het wel de helft van de exportopbrengsten voor zijn rekening neemt. Hiermee is het een belangrijke bron van inkomsten voor de overheid van het eiland en dus belangrijk voor diens economie.

Overige grondstoffen

Naast het bauxiet worden er nog meer grondstoffen op Jamaica gedolven en verwerkt zoals gips, cement, kalksteen, agaat, albast en marmer.

Landbouw

De grond van Jamaica is uiterst vruchtbaar en uitermate geschikt gebleken voor het verbouwen van talloze gewassen. Als je over het eiland reist, zie je overal indrukwekkende suikerriet-, bananen-, ananas-, kokos-, koffie- en cacaoplantages opdoemen. Daarnaast worden er op Jamaica veel piment, citrusvruchten (ortaniques, grapefruits, sinaasappelen, citroenen, papaja’s, et cetera) en Spaanse pepers (rode pepers) verbouwd. Al die plantages zorgen voor enorm veel werkgelegenheid op het eiland. Meer dan 250.000 boeren en hun families leven dan ook van de landbouw. Ondanks dat feit dat Jamaica omspoeld wordt met de visrijke Caribische Zee, speelt de visserij op het eiland paradoxaal genoeg maar een beperkte rol. Al met al speelt de landbouw een belangrijke rol voor de economie van Jamaica.

Suiker

Ten tijde van de slavernij op Jamaica, waren er heel veel suikerrietplantages op het Caribische eiland. De condities op Jamaica zijn uitstekend om er suikerriet te verbouwen. Gelukkig is de slavernij afgeschaft, maar de suikerrietplantages zijn gebleven. De meeste suikerrietplantages op Jamaica zijn heel erg groot, maar daarnaast zijn er op het eiland ook veel kleine en middelgrote suikerrietplantages. Op Jamaica staan verschillende suikerfabrieken, de meeste van deze suikerfabrieken zijn in handen van Chinese internationale concerns. De suiker wordt in grote mate geëxporteerd, het eiland is één van de grootste suikerproducenten en suikerexporteurs van de wereld. Als je nog grotere suikerrietplantages wil zien, moet je naar Cuba togen.

Bananen

In tegenstelling tot de suikerrietplantages zijn de bananenplantages in het bezit van kleine boeren. Vroeger waren de bananen een belangrijk exportproduct voor Jamaica, maar sinds het ‘bananenconflict’ tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie is daar flink de klad ingekomen. Heden ten dage is het leeuwendeel van de bananen bedoeld voor de Jamaicaanse binnenlandse markt.

Koffie

De koffiebonen die op Jamaica worden verbouwd, worden wereldwijd geroemd. De koffieplantages van Jamaica bevinden zich in bergachtige streken. Het is derhalve erg arbeidsintensief om koffiebonen te verbouwen, het zorgt derhalve voor veel werkgelegenheid en is dus belangrijk voor de Jamaicaanse economie.

Marihuana

Iedereen die aan Jamaica denkt, denkt onder andere aan wierokende Rastafari’s. Er wordt derhalve ook heel erg veel marihuana (ganja) op het eiland verbouwd. Jamaica hoeft alleen maar Mexico en Colombia voor te laten gaan als het gaat om de hoeveelheid wiet dat er geproduceerd wordt. Uiteraard is het verboden om ganja op het eiland te verbouwen, maar de boeren ‘verstoppen’ de planten tussen de andere gewassen en hopen zo niet betrapt te worden. Bovendien bevinden de plantages zich in ondoordringbare gebieden in de binnenlanden van het eiland. Het goedje speelt dus  een belangrijke rol in de economie van het Bovenwindse Eiland.

Industrie

Vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw levert de industrie een aanzienlijke bijdrage aan het bnp van Jamaica. Het zijn met name bedrijven die werkzaam zijn in de textiel-, kleding-, voedselverwerk- en drankindustrie die floreren op het Caribische eiland. In 1973 werd de Caribische Gemeenschap (CARICOM) opgericht. Jamaica was één van de medeoprichters. De CARICOM-landen werken onderling nauw samen op verschillende gebieden als handel, buitenlands beleid, transport, onderwijs en gezondheidszorg. Heden ten dage gaat 75 procent van de Jamaicaanse export richting de CARICOM-landen. Om een betere toegang te krijgen tot de Amerikaanse markt werd het ‘Caribbean Basin Initiative’ opgericht. Daartegenover heeft Jamaica veel last van de ‘North America Free Trade Agrement’ (NAFTA). De NAFTA is een vrije handelzone tussen de Verenigde Staten, Canada en Mexico. Bovendien ondervindt Jamaica de laatste decennia veel handelsconcurrentie van de landen van Latijns Amerika en niet te vergeten China.